Solar Rooftop Scheme महाराष्ट्र सरकारने अलीकडेच ‘सोलर रूफटॉप योजना’ सुरू केली आहे, जी राज्याच्या ऊर्जा क्षेत्रात मोठा बदल घडवू शकते. या योजनेअंतर्गत नागरिकांना त्यांच्या घरांच्या छतावर सौर पॅनल बसवण्यासाठी आर्थिक मदत दिली जाणार आहे. या उपक्रमामुळे वीज बचत होण्यास मदत होईल आणि पर्यावरणपूरक ऊर्जेला चालना मिळेल. राज्य सरकारने या योजनेसाठी मोठ्या प्रमाणात निधी उपलब्ध करून दिला आहे.
सोलर रूफटॉप योजना
औद्योगिकीकरण वाढत असल्याने विजेची मागणी सतत वाढत आहे. मात्र, कोळशाचे साठे कमी होत चालले आहेत आणि पर्यावरणालाही मोठे नुकसान होत आहे. या परिस्थितीत पर्यायी आणि नूतनीकरणयोग्य ऊर्जा स्रोतांचा स्वीकार करणे आवश्यक झाले आहे. याच उद्देशाने राज्य सरकारने एक विशेष योजना सुरू केली आहे. ही योजना स्वच्छ ऊर्जा वापरास प्रोत्साहन देण्यासाठी महत्त्वाची ठरणार आहे.
नागरिक त्यांच्या घराच्या छतावर सौर पॅनेल बसवू शकतील, यासाठी सरकारकडून मोठे अनुदान दिले जाणार आहे. ३ किलोवॅटपर्यंतच्या सौर प्रकल्पांसाठी ४०% अनुदान मिळेल, तर मोठ्या प्रकल्पांसाठी हे प्रमाण २०% असेल. विशेष म्हणजे, सामूहिक वापरासाठी ५०० किलोवॅटपर्यंतच्या प्रकल्पांनाही २०% अनुदान दिले जाणार आहे. या योजनेमुळे घरगुती वीज बचत होईल आणि स्वच्छ ऊर्जा निर्माण करता येईल.
दीर्घकालीन फायदे
राज्याचे ऊर्जामंत्री यांनी सांगितले की, या योजनेचा मुख्य उद्देश नागरिकांना स्वावलंबी बनवणे आणि पर्यावरणाचे संरक्षण करणे आहे. सौर ऊर्जा वापरल्याने लोकांचे वीज बिल कमी होईल आणि त्यांना आर्थिक फायदा मिळेल. यामुळे प्रदूषण कमी होऊन पर्यावरणाचा समतोल राखला जाईल. स्वच्छ आणि नवीकरणीय ऊर्जेचा वापर वाढल्याने भविष्यातील गरजा पूर्ण करता येतील. दीर्घकालीन फायदा मिळेल.
या योजनेचा मुख्य फायदा म्हणजे एकदा सौर पॅनेल बसवल्यानंतर, तब्बल २५ वर्षे मोठा खर्च न करता वीज वापरता येते. सहसा ४ ते ५ वर्षांत या गुंतवणुकीचा खर्च वसूल होतो. त्यानंतर पुढील २० वर्षे जवळपास मोफत वीज मिळते. तसेच, अतिरिक्त वीज निर्माण झाल्यास ती महावितरणला विकून उत्पन्न मिळवण्याची संधीही असते. सौर ऊर्जा पर्यावरणपूरक आणि दीर्घकालीन फायदेशीर आहे मोठा फायदा होतो.
अर्ज प्रक्रिया आणि पात्रता
या योजनेत सहभागी होण्यासाठी काही महत्त्वाच्या अटी पूर्ण करणे गरजेचे आहे. अर्जदार हा महाराष्ट्राचा स्थायी रहिवासी असावा. ज्या ठिकाणी सौर पॅनेल बसवायचे आहेत, ती जागा अर्जदाराच्या मालकीची असावी. आधार कार्ड बँक खात्याशी लिंक असणे आवश्यक आहे. तसेच, योजनेच्या इतर पात्रता निकषांची पूर्तता करणेही गरजेचे आहे. सर्व अटी पूर्ण केल्यानंतरच अर्जदार योजनेचा लाभ घेऊ शकतो.
सौरऊर्जा प्रणाली बसवण्यासाठी १ किलोवॅट पॅनेलसाठी साधारणतः १० चौरस मीटर जागा लागते. एका सरासरी कुटुंबासाठी ३ किलोवॅटची सौर प्रणाली पुरेशी असते, ज्यासाठी ३० चौरस मीटर छत आवश्यक आहे. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही महत्त्वाची कागदपत्रे आवश्यक आहेत. त्यामध्ये आधार कार्ड, रेशन कार्ड, पॅन कार्ड, रहिवासी प्रमाणपत्र, ७/१२ उतारा, बँक खाते तपशील आणि विजेचे बिल यांचा समावेश होतो.
या योजनेसाठी अर्ज करण्याची संपूर्ण प्रक्रिया ऑनलाइन आहे. अर्जदाराला प्रथम सरकारी वेबसाइटवर नोंदणी करावी लागेल. त्यानंतर रूफटॉप सोलर विभागाच्या पृष्ठावर जाऊन अर्ज भरता येईल. आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करून अर्ज सबमिट करता येतो. अधिक माहितीसाठी किंवा मदतीसाठी टोल-फ्री क्रमांक १८००-१८०-३३३३ वर संपर्क साधावा. ही प्रक्रिया सोपी असून, घरी बसून अर्ज करता येतो.
वीज पुरवठा आणि ग्रीड ताण कमी करणे
सौर ऊर्जा तज्ज्ञ डॉ. प्रकाश देशमुख यांच्या मते, ही योजना महाराष्ट्राच्या ऊर्जा क्षेत्रात क्रांतिकारी बदल घडवू शकते. भविष्यात सौर ऊर्जेला पर्याय नाही, त्यामुळे नागरिकांनी याकडे वळणे गरजेचे आहे. या योजनेमुळे सामान्य लोकही सौर ऊर्जा उपक्रमांचा भाग बनू शकतील. याचा आर्थिक फायदा मिळण्याबरोबरच विजेची बचतही होईल. तसेच, या प्रकल्पामुळे अनेक नव्या रोजगार संधी उपलब्ध होतील. योजना महत्त्वाची ठरणार आहे.
महाराष्ट्र राज्य विद्युत वितरण कंपनीच्या अधिकाऱ्यांच्या मते, या योजनेमुळे विजेची मागणी आणि पुरवठ्यात समतोल राखण्यास मदत होईल. यामुळे ग्रीडवरील ताण काही प्रमाणात कमी होईल. परिणामी, वीज वितरण अधिक सुरळीत आणि कार्यक्षम होईल. तसेच, विजेचा वापर संतुलित राहील, ज्यामुळे अनावश्यक भार पडणार नाही. ही योजना ऊर्जा व्यवस्थापन सुधारण्यास उपयुक्त ठरेल. वीज पुरवठा मिळू शकतो.
निधी आणि योजनेची अंमलबजावणी
राज्य सरकारने या योजनेसाठी खास निधी मंजूर केला आहे. सुरुवातीच्या टप्प्यात १ लाख घरांना या योजनेचा लाभ देण्याचा निर्धार आहे. ही योजना टप्प्याटप्प्याने राबवली जाणार असून, प्रभावी अंमलबजावणीसाठी विशेष कार्यपथक नेमले आहे. नागरिकांना लवकर आणि सुलभ लाभ मिळावा यासाठी शासन प्रयत्नशील आहे. योजना यशस्वी करण्यासाठी स्थानिक प्रशासनाची मदत घेतली जाणार आहे.
जर तुम्ही या योजनेसाठी पात्र असाल, तर आजच आपल्या परिसरातील संबंधित शासकीय कार्यालयात किंवा जवळच्या सोलर रूफटॉप विक्रेत्याशी संपर्क साधा. अधिक माहितीसाठी त्वरित चौकशी करा आणि योजना समजून घ्या. सरकारकडून मिळणाऱ्या अनुदानाचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे तयार ठेवा. वेळेत अर्ज करून या संधीचा फायदा मिळवा. सौरऊर्जा वापरल्याने वीज बिल कमी होईल.
Also Read:
बँकेच्या नियमात मोठा बदल आजपासून सेविंग खात्यात एवढीच रक्कम ठेवता येणार Bank new rules april