Petrol-Diesel Price महागाईच्या काळात एक दिलासादायक बातमी समोर आली आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमती सतत घसरत असल्याने पेट्रोल आणि डिझेलच्या दरात कपात होण्याची शक्यता आहे. आखाती देशांतील कच्च्या तेलाचा दर सलग तिसऱ्या दिवशी ७० डॉलर प्रति बॅरलच्या आसपास आहे. तसेच, अमेरिकन कच्चे तेल मागील दोन दिवसांपासून ६६ डॉलर प्रति बॅरलवर स्थिर आहे. जर ही घसरण सुरूच राहिली, तर भारतातील इंधन दर कमी होऊ शकतात. यामुळे नागरिकांना मोठा दिलासा मिळू शकतो.
कच्च्या तेलाच्या घसरणीचा फायदा
आर्थिक तज्ज्ञांच्या मते, पुढील काही आठवड्यांत कच्च्या तेलाच्या किमती आणखी खाली येण्याची शक्यता आहे. आखाती देशांतील क्रूड ६५ डॉलर आणि अमेरिकन तेल ६० डॉलर प्रति बॅरलपर्यंत घसरू शकते. भारत हा जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचा मोठा कच्च्या तेलाचा आयातदार आहे. त्यामुळे या घसरणीचा थेट फायदा देशाच्या अर्थव्यवस्थेला होऊ शकतो. इंधन स्वस्त झाल्यास महागाई नियंत्रणात राहण्यास मदत मिळेल. याचा सकारात्मक परिणाम उद्योगधंदे आणि सर्वसामान्य नागरिकांवर होऊ शकतो.
OPEC+ पुरवठा धोरण
कच्च्या तेलाच्या दरात झालेली घट ही अनेक आंतरराष्ट्रीय कारणांमुळे घडली आहे. त्यातील मुख्य कारण म्हणजे तेल उत्पादक देशांच्या ओपेक प्लस (OPEC+) गटाने तेलाचा पुरवठा वाढवण्याचा निर्णय घेतला आहे. सामान्यतः पुरवठा वाढल्यावर मागणीच्या तुलनेत तेल जास्त उपलब्ध होते, त्याच्या किमती कमी होतात. सध्या जागतिक बाजारातही हेच चित्र दिसत आहे. तेलाच्या वाढत्या पुरवठ्यामुळे दर कमी होत आहेत. याचा थेट परिणाम पेट्रोल आणि डिझेलच्या किंमतींवर दिसण्याची शक्यता आहे.
जागतिक व्यापार तणाव
अमेरिकेच्या व्यापार धोरणात झालेल्या बदलामुळे आंतरराष्ट्रीय बाजारावर मोठा परिणाम होत आहे. एप्रिलपासून अमेरिका कॅनडा, मेक्सिको आणि चीनवर अतिरिक्त कर लावणार आहे. याला प्रत्युत्तर म्हणून या देशांनीही अमेरिकेवर शुल्क लावण्याची तयारी दर्शवली आहे. त्यामुळे जागतिक बाजारात अस्थिरता निर्माण झाली असून, गुंतवणूकदार अधिक सावध झाले आहेत. या व्यापार तणावाच्या पार्श्वभूमीवर कच्च्या तेलाच्या किमती घसरताना दिसत आहेत. याचा थेट परिणाम भारतातील इंधन दरांवर होऊ शकतो.
जागतिक व्यापारावर परिणाम
ट्रम्प प्रशासनाच्या टॅरिफ धोरणाचा जागतिक व्यापारावर मोठा परिणाम होत आहे. त्यामुळे शेअर बाजार अस्थिर झाला असून, अनेक गुंतवणूकदारांनी तेलाच्या बाजारातून माघार घेतली आहे. याच परिणामस्वरूप ब्रेंट क्रूड तेल बुधवारी २.४५ टक्क्यांनी घसरून ६९.३० डॉलर प्रति बॅरलवर पोहोचले. गुरुवारी किंचित वाढ झाली असली, तरी दर ७० डॉलरच्या खालीच आहेत. अमेरिकन WTI क्रूडमध्येही मोठी घसरण झाली असून, ते २.८६ टक्क्यांनी कमी होऊन ६६.३१ डॉलर प्रति बॅरलवर स्थिर झाले आहे.
अमेरिकन तेल कंपन्यांचे नुकसान
अमेरिकेतही कच्च्या तेलाच्या किमतीत घट झाली आहे, त्यामुळे तेथील तेल कंपन्यांना मोठा तोटा सहन करावा लागत आहे. ट्रम्प प्रशासनाच्या टॅरिफ धोरणाचा परिणाम अमेरिकेच्या अर्थव्यवस्थेवरही दिसून येत आहे. अमेरिकन कच्चे तेल सध्या ६६ डॉलर प्रति बॅरलच्या दराने स्थिर आहे. १५ जानेवारीच्या तुलनेत आखाती देशांचे कच्चे तेल १६ टक्क्यांनी स्वस्त झाले आहे. या घसरणीमुळे भारतासारख्या तेल आयात करणाऱ्या देशांना मोठा आर्थिक लाभ होण्याची शक्यता आहे.
भारताचा आयात खर्च घटणार
भारताला याचा मोठा आर्थिक फायदा होऊ शकतो, कारण देश आपली ८० टक्क्यांहून अधिक कच्च्या तेलाची गरज आयातीमधून भागवतो. आंतरराष्ट्रीय बाजारात तेलाच्या किमती कमी झाल्यास भारताच्या अर्थव्यवस्थेवर सकारात्मक परिणाम दिसून येईल. आयात खर्च घटल्याने देशाचे आर्थिक संतुलन सुधारू शकते. सरकारलाही इंधनावरील कर कमी करण्याची संधी मिळू शकते, त्यामुळे सामान्य नागरिकांना दिलासा मिळेल. यामुळे वाहतूक, उत्पादन आणि उद्योग क्षेत्रालाही फायदा होईल.
रुपयाचे मूल्य वाढण्याची शक्यता
कच्च्या तेलाच्या किमती कमी झाल्यामुळे रुपयाचे मूल्य डॉलरच्या तुलनेत वाढण्याची शक्यता आहे. रुपया मजबूत झाल्यास भारताचा आयात खर्च घटेल आणि अर्थव्यवस्थेला मदत मिळेल. पेट्रोल-डिझेलच्या दरात कपात झाल्यास वाहतूक खर्च कमी होईल. याचा थेट परिणाम उत्पादन खर्चावर होऊन वस्तू आणि सेवांच्या किमती कमी होऊ शकतात. महागाई आटोक्यात आल्यास नागरिकांना आर्थिक दिलासा मिळेल. यामुळे संपूर्ण बाजारपेठेत सकारात्मक बदल दिसू शकतो.
एप्रिलमध्ये दर घसरण्याची शक्यता
तज्ज्ञांचा अंदाज आहे की, एप्रिलमध्ये कच्च्या तेलाच्या किंमती ६५ ते ७० डॉलर प्रति बॅरलच्या दरम्यान राहिल्यास भारतात पेट्रोल-डिझेलचे दर ३ ते ५ रुपयांनी कमी होऊ शकतात. जर केंद्र आणि राज्य सरकारांनी कर कपात केली, तर ही घट आणखी वाढण्याची शक्यता आहे. सध्या आंतरराष्ट्रीय बाजारात तेलाचे दर कमी होत असल्याने ग्राहकांना थोडा दिलासा मिळू शकतो. यामुळे वाहतूक खर्चातही थोडी बचत होण्याची शक्यता आहे. मात्र, अंतिम निर्णय सरकारच्या धोरणांवर अवलंबून असेल.
महागाईवर नियंत्रण
पेट्रोल-डिझेल स्वस्त झाल्यास नागरिकांना थेट फायदा होईल. वाहतूक खर्च कमी झाल्यामुळे अन्नधान्य, भाज्या आणि जीवनावश्यक वस्तूंच्या दरावरही परिणाम दिसून येईल. मालवाहतूक स्वस्त झाल्याने अनेक उद्योगांना दिलासा मिळेल. इंधनाशी संबंधित व्यवसायांनाही या घडामोडींचा फायदा होईल. महागाई काही प्रमाणात नियंत्रणात राहील, त्यामुळे सर्वसामान्य लोकांचे आर्थिक ओझे हलके होईल. यामुळे रोजच्या जीवनावश्यक वस्तू अधिक परवडणाऱ्या होण्याची शक्यता आहे.
बाजारपेठेत सकारात्मक बदल
सध्या आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या दरात सातत्याने घट होत आहे, ज्याचा फायदा भारतीय अर्थव्यवस्थेला आणि नागरिकांना होऊ शकतो. ओपेक प्लसच्या पुरवठा धोरणातील बदल, अमेरिकेच्या व्यापार धोरणाचा परिणाम आणि जागतिक बाजारातील अस्थिरता यामुळे दर आणखी घसरण्याची शक्यता आहे. एप्रिलमध्ये तेलाचे दर ६५ ते ७० डॉलर प्रति बॅरल राहिले, तर भारतात पेट्रोल-डिझेल ३ ते ५ रुपयांनी स्वस्त होऊ शकते. यामुळे नागरिकांना थोडा आर्थिक दिलासा मिळण्याची शक्यता आहे.