ATM Charges Rules एटीएममधून पैसे काढण्यासाठी नवीन नियम लागू करण्यात आले आहेत, त्यामुळे आता काही ठिकाणी पैसे काढताना अतिरिक्त शुल्क लागू होऊ शकते. बँकांनी त्यांच्या नियमांमध्ये काही बदल केले आहेत, जे प्रत्येक खातेदाराने जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे. राज्यातील एटीएम वापरकर्त्यांसाठी ही एक महत्त्वाची अपडेट आहे. आता पैसे काढताना कोणते शुल्क लागू होईल आणि कोणत्या अटी असतील, याची माहिती घेणे गरजेचे आहे. काही बँका ठरावीक मोफत व्यवहारांची मर्यादा ठेवत आहेत, त्यानंतर शुल्क आकारले जाईल. यामुळे खातेदारांनी नवीन नियम समजून घेतले पाहिजेत.
एटीएम शुल्कात वाढ
एटीएम वापरणाऱ्या ग्राहकांसाठी एक महत्त्वाची माहिती समोर आली आहे. सध्या बहुतांश लोक डेबिट आणि क्रेडिट कार्डचा वापर करून सहज पैसे काढतात. एटीएम मशीनमुळे कोणत्याही वेळी गरजेप्रमाणे पैसे मिळू शकतात, त्यामुळे बँकेत जाण्याची वेळ वाचते. मात्र, आता बँकांनी एटीएममधून पैसे काढण्यासंबंधी काही महत्त्वाचे नियम बदलले आहेत. हे बदल जाणून घेणे आवश्यक आहे, कारण ते प्रत्येक ग्राहकावर परिणाम करू शकतात. जर तुम्ही नियमितपणे एटीएम वापरत असाल, तर तुम्हाला या नवीन अटींबद्दल माहिती असणे अत्यंत गरजेचे आहे. चला तर मग, या नव्या नियमांबद्दल सविस्तर माहिती घेऊया.
अतिरिक्त शुल्क लागू
नवीन नियमांनुसार, काही परिस्थितींमध्ये एटीएममधून पैसे काढताना अतिरिक्त शुल्क आकारले जाऊ शकते. काही बँका ठरावीक संख्येनंतरच्या व्यवहारांसाठी पैसे घेत आहेत, तर काही बँका वेगवेगळ्या मर्यादा ठरवत आहेत. त्यामुळे ग्राहकांनी आपल्या बँकेच्या नियमांची माहिती घेणे महत्त्वाचे आहे. अन्यथा, अतिरिक्त शुल्क द्यावे लागू शकते. काही विशिष्ट बँकांमध्ये मोफत व्यवहारांची मर्यादा संपल्यानंतर प्रत्येक व्यवहारावर ठराविक शुल्क लागू होईल. त्यामुळे आता ग्राहकांनी आपल्या व्यवहारांचे योग्य नियोजन करणे आवश्यक आहे. या नव्या बदलांबद्दल अधिक माहिती घेण्यासाठी तुमच्या बँकेशी संपर्क साधा.
१ मेपासून नवे नियम
१ मेपासून एटीएम वापरणाऱ्या ग्राहकांना जादा शुल्क भरावे लागण्याची शक्यता आहे. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने एटीएम इंटरचेंज शुल्क वाढवण्यास मंजुरी दिली आहे, ज्याचा परिणाम सर्वसामान्य ग्राहकांवर होणार आहे. जर तुम्ही तुमच्या बँकेव्यतिरिक्त दुसऱ्या बँकेच्या एटीएममधून पैसे काढले किंवा बॅलन्स तपासला, तर तुम्हाला पूर्वीपेक्षा अधिक शुल्क भरावे लागेल. हा निर्णय ग्राहकांसाठी थोडा अडचणीचा ठरू शकतो, कारण यामुळे प्रत्येक व्यवहार अधिक खर्चिक होणार आहे. त्यामुळे बँकिंग व्यवहार करताना तुम्ही तुमच्या बँकेच्या नियमांची माहिती घेणे आवश्यक आहे.
व्हाईट लेबल एटीएमचा प्रभाव
हा बदल व्हाईट लेबल एटीएम ऑपरेटर्सच्या मागणीनुसार आणि आरबीआयच्या मंजुरीनंतर करण्यात येत आहे. व्हाईट लेबल एटीएम म्हणजे खासगी कंपन्यांद्वारे चालवले जाणारे एटीएम, जे बऱ्याचदा ग्रामीण व निमशहरी भागात मोठ्या प्रमाणात दिसतात. या कंपन्यांनी एटीएम सेवा चालवण्यासाठी होणारा खर्च वाढला असल्याचे सांगितले, त्यामुळे इंटरचेंज शुल्क वाढवण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. याचा अर्थ असा की ग्राहकांना आता इतर बँकांच्या एटीएमचा वापर करताना जादा पैसे द्यावे लागतील. काही मर्यादित मोफत व्यवहार केल्यानंतरच हे शुल्क लागू होईल, त्यामुळे आपल्या बँकेच्या अटी व शर्ती समजून घेणे गरजेचे आहे.
शुल्कवाढीचा परिणाम
१ मेपासून एटीएमच्या व्यवहारांवर अतिरिक्त शुल्क लागू होणार आहे. रोख रक्कम काढण्याच्या शुल्कात वाढ होऊन ते १७ रुपयांवरून १९ रुपयांपर्यंत जाईल. यामुळे आता ग्राहकांना एटीएममधून पैसे काढताना अधिक खर्च करावा लागणार आहे. याशिवाय, बॅलन्स तपासण्याच्या शुल्कातही वाढ होणार असून, ते ६ रुपयांवरून ७ रुपयांपर्यंत वाढवण्यात आले आहे. बँकांनी ठरावीक मोफत व्यवहारांची मर्यादा ठेवल्यानंतरच ही वाढीव रक्कम आकारली जाईल. त्यामुळे खातेदारांनी त्यांच्या मोफत व्यवहारांवर लक्ष ठेवणे गरजेचे आहे. अन्यथा, गरज असेल तेव्हा अनपेक्षित शुल्क भरावे लागू शकते.
मोफत व्यवहार मर्यादा
बँकांनी ठरवलेली फ्री लिमिट संपल्यानंतरच हे शुल्क लागू होणार आहे. मेट्रो शहरांमध्ये ग्राहकांना महिन्याला पाच मोफत व्यवहार करता येतील, तर बिगर मेट्रो शहरांमध्ये ही मर्यादा तीन व्यवहारांपर्यंत असेल. यानंतर होणाऱ्या प्रत्येक व्यवहारावर वरीलप्रमाणे शुल्क आकारले जाणार आहे. त्यामुळे ज्या ग्राहकांना वारंवार एटीएमचा वापर करावा लागतो, त्यांनी पर्यायी मार्गांचा विचार करावा. इंटरनेट बँकिंग, UPI किंवा डिजिटल पेमेंटसारख्या पर्यायांचा अधिकाधिक वापर केल्यास अतिरिक्त शुल्क वाचवता येईल. तसेच, गरज असेल तेव्हाच एटीएममधून पैसे काढण्याची सवय लावल्यास अनावश्यक खर्च टाळता येईल.
RBI चा निर्णय
रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (RBI) मंजुरी दिल्यानंतर एटीएम ट्रान्झॅक्शनसाठी लागू असलेल्या शुल्कात वाढ करण्यात आली आहे. ही वाढ नॅशनल पेमेंट कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) च्या प्रस्तावावर आधारित आहे. गेल्या काही काळात एटीएमशी संबंधित सेवा पुरवणाऱ्या कंपन्यांनी या शुल्कवाढीसाठी सातत्याने आग्रह धरला होता. कारण जुन्या शुल्कामुळे त्यांच्या देखभाल खर्चाची भरपाई करणे कठीण होत होते. एटीएम व्यवस्थापन आणि देखभालीचा खर्च वाढत असल्याने हा बदल आवश्यक ठरला. या नव्या बदलामुळे ग्राहकांना पूर्वीपेक्षा जास्त शुल्क द्यावे लागू शकते.
व्हाईट लेबल एटीएमचा दबाव
व्हाईट लेबल एटीएम ऑपरेटर अर्थात खासगी कंपन्या चालवत असलेल्या एटीएम सेवा पुरवठादारांनीही शुल्कवाढीसाठी मोठा दबाव आणला होता. त्यांच्या मते, मागील काही वर्षांपासून वाढलेल्या महागाईमुळे आणि देखभालीच्या खर्चामुळे जुन्या दरांमध्ये काम करणे कठीण झाले होते. यामुळे एटीएमच्या सुरक्षितता उपाययोजना, तांत्रिक सुधारणा आणि इतर सेवांमध्ये अडचणी येत होत्या. परिणामी, ग्राहकांनी आता त्यांच्या बँकेच्या नियमानुसार किती व्यवहार मोफत असतील आणि कोणत्या नंतर शुल्क लागू होईल, याची माहिती घेतली पाहिजे.
लहान बँकांवर परिणाम
लहान बँकांसाठी एटीएम शुल्कातील बदल मोठा आर्थिक फटका देऊ शकतो. कारण त्यांच्याकडे स्वतःचे विस्तृत एटीएम नेटवर्क नसल्यामुळे, त्यांचे ग्राहक इतर बँकांच्या एटीएमवर मोठ्या प्रमाणात अवलंबून असतात. या बदलांमुळे लहान बँकांच्या ग्राहकांना अधिक शुल्क भरावे लागू शकते, ज्याचा त्यांच्यावर प्रतिकूल परिणाम होऊ शकतो. इंटरचेंज फी वाढल्यामुळे ग्राहकांना इतर बँकांच्या एटीएममधून पैसे काढताना जास्त पैसे द्यावे लागू शकतात. इंटरचेंज फी ही अशी रक्कम आहे जी ग्राहक दुसऱ्या बँकेच्या एटीएमचा वापर करताना त्यांच्या बँकेला दुसऱ्या बँकेला द्यावी लागते.
शुल्क टाळण्याचे उपाय
ग्राहकांनी अनावश्यक शुल्क टाळण्यासाठी काही पर्याय विचारात घ्यावे लागतील. शक्य असल्यास, ग्राहकांनी त्यांच्या स्वतःच्या बँकेच्या एटीएमचा जास्तीत जास्त वापर करावा, जेणेकरून त्यांना अतिरिक्त शुल्क भरावे लागू नये. तसेच, डिजिटल पेमेंट पद्धतीचा अवलंब करून रोख पैसे काढण्याचे प्रमाण कमी करता येईल. UPI, मोबाईल बँकिंग, आणि कार्ड पेमेंटचा वापर वाढवल्यास अतिरिक्त शुल्क वाचू शकते. मोठ्या प्रमाणात कॅश ट्रान्झॅक्शन करणाऱ्या ग्राहकांनी बँकेच्या नियमांवर विशेष लक्ष द्यायला हवे. अनेक बँका ठरावीक मोफत व्यवहार देतात, त्यामुळे त्यांचा योग्य उपयोग करणे गरजेचे आहे.