Onion market prices आज महाराष्ट्रातील कांदा बाजारपेठांमध्ये लक्षणीय हालचाल झाली असून, अनेक बाजार समित्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात कांद्याची आवक झाली आहे. एकूण १ लाख १५ हजार क्विंटल कांदा मार्केटमध्ये दाखल झाल्याची नोंद झाली आहे. इतक्या मोठ्या प्रमाणातील आवकेमुळे कांद्याच्या दरावर थेट परिणाम झालेला दिसून येतो. काही भागांमध्ये दरात घसरण झाली आहे, तर काही बाजारपेठांमध्ये किंमती स्थिर आहेत. कांद्याच्या विविध प्रकारांनुसार दरांमध्ये थोडीफार चढउतार जाणवते आहे. शेतकऱ्यांसाठी ही स्थिती काहीशी अनिश्चित वाटत असली तरी बाजारात मागणीप्रमाणे दर ठरतील, अशी अपेक्षा आहे.
कांद्याची मोठी आवक
आज सोलापूर आणि नाशिक जिल्ह्यांमध्ये कांद्याची सर्वाधिक आवक झाली असून, सोलापूर बाजार समितीत लाल कांद्याची सुमारे ३५ हजार क्विंटल तर नाशिकमध्ये उन्हाळी कांद्याची ३९ हजार क्विंटल आवक नोंदवण्यात आली. त्याचबरोबर मुंबईत सर्वसाधारण कांद्याची १३ हजार क्विंटल आणि अहमदनगरच्या अहिल्यानगर बाजारपेठेत ५ हजार क्विंटल उन्हाळी कांद्याची नोंद झाली आहे. या वाढलेल्या आवकेमुळे राज्यातील बाजारात कांद्याचा पुरवठा वाढला आहे. परिणामी कांद्याच्या दरात चढ-उतार दिसून येत आहेत. काही बाजारांमध्ये लाल कांद्याचे दर घसरले असून, काही ठिकाणी ते स्थिर आहेत. याउलट उन्हाळी कांद्याच्या दरात फारसा बदल दिसून आलेला नाही.
लासलगावमध्ये स्थिर दर
लासलगाव ही राज्यातील सर्वात मोठी कांदा बाजारपेठ मानली जाते आणि येथे लाल कांद्याला किमान ५०० रुपये, तर सरासरी १०५० रुपये प्रति क्विंटल दर मिळाल्याची नोंद झाली आहे. याच ठिकाणी उन्हाळी कांद्याचे दर किमान ७०० रुपये आणि सरासरी १३५१ रुपये इतके होते. दुसरीकडे, सोलापूर बाजारपेठेतील स्थिती वेगळी होती. तिथे लाल कांद्याचा किमान दर केवळ २०० रुपये इतका कमी मिळाला, मात्र सरासरी दर १२०० रुपयांवर स्थिरावला. सोलापूरमध्ये कांद्याची मोठ्या प्रमाणावर आवक झाल्यामुळे किमान दरात घट झाली. तरीही, चांगल्या प्रतीच्या कांद्याला योग्य दर मिळाल्याने सरासरी दर उंचावला.
प्रमुख बाजारातील स्थिरता
राज्यातील प्रमुख बाजारपेठांमध्ये उन्हाळी कांद्याचे दर सध्या स्थिर असल्याचे स्पष्ट दिसते. येवला, नाशिक, कळवण, नेवासा-घोडेगाव आणि पिंपळगाव बसवंत या ठिकाणी कांद्याचे दर अनुक्रमे १२५० ते १३५१ रुपयांदरम्यान आहेत. विशेष म्हणजे या सर्व बाजारात दरामध्ये फारशी चढ-उतार पाहायला मिळत नाही. सध्या बहुतांश बाजारपेठांमध्ये कांद्याचा दर जवळपास १३०० रुपये प्रति क्विंटलच्या आसपास आहे. यावरून हे लक्षात येते की उन्हाळी कांद्याच्या दरामध्ये स्थिरता आहे. दररोजच्या घडामोडी असूनही शेतकरी आणि व्यापाऱ्यांना यामध्ये फारसा फरक जाणवत नाही.
स्थानिक कांद्याला चांगला दर
कांद्याच्या प्रकारानुसार आणि त्यांच्या गुणवत्तेवरून बाजारात दरांमध्ये मोठा फरक पाहायला मिळतो. पुणे-पिंपरी भागात स्थानिक कांद्याला तब्बल १६०० रुपये प्रति क्विंटल असा दर मिळाला, जो इतर बाजारपेठांच्या तुलनेत अधिक होता. नागपूरमध्ये पांढऱ्या कांद्याचा दर सुमारे १३०० रुपये इतका नोंदवला गेला. कराडच्या बाजारात हलवा कांद्याने सर्वाधिक १८०० रुपयांचा दर गाठला, जो त्या भागातील कमाल दर होता. विशेष म्हणजे, जालना बाजारात स्थानिक कांद्याला तब्बल ३२०० रुपये प्रति क्विंटलचा दर मिळाला, जो राज्यातील सर्वाधिक दरांपैकी एक आहे. वडगाव पेठेतही स्थानिक कांद्याचे सरासरी दर २००० रुपये नोंदवले गेले.
काही भागांत दर घट
धाराशिव, लासलगाव-विंचूर, अमरावती, धुळे, नागपूर, शिरपूर आणि जालना या प्रमुख बाजारपेठांमध्ये लाल कांद्याचे दर वेगवेगळ्या स्तरांवर नोंदले गेले. सोलापूर आणि शिरपूर येथे कांद्याच्या दरात लक्षणीय घट झाली असून, येथे कमाल घसरण अनुक्रमे २०० रुपये आणि ३०० रुपये इतकी नोंदली गेली. त्यामुळे या भागातील शेतकऱ्यांना आर्थिक फटका बसला आहे. दर घसरणीमुळे उत्पादकांमध्ये चिंतेचे वातावरण निर्माण झाले आहे. याच्या उलट, जालना बाजारपेठेत मात्र लाल कांद्याचे दर सर्वाधिक राहिले आणि कांद्याला चांगली मागणी मिळाली.
उन्हाळी कांद्याचे चांगले दर
उन्हाळी कांद्याच्या दरांचा आढावा घेतल्यास राज्यातील प्रमुख बाजारपेठांमध्ये दर सध्या स्थिर आणि सकारात्मक पातळीवर असल्याचे दिसते. लासलगाव-निफाड, सिन्नर-नायगाव, राहुरी-वांबोरी, चांदवड, मनमाड, नेवासा-घोडेगाव, पिंपळगाव बसवंत, सायखेडा आणि रामटेक या भागांमध्ये कांद्याचे सरासरी दर १२०० ते १५०० रुपयांच्या दरम्यान आहेत. विशेष म्हणजे, रामटेक बाजारपेठेत सर्वाधिक म्हणजेच १५०० रुपयांचा दर नोंदवण्यात आला आहे. यामुळे रामटेकने इतर बाजारपेठांमध्ये आघाडी घेतली आहे. त्याचवेळी, लासलगाव-निफाड आणि सिन्नर-नायगाव या भागांमध्येही १४०० रुपयांचा सरासरी दर कायम आहे.
मुंबई बाजारातील मागणी
मुंबईच्या कांदा-बटाटा बाजारात साधारण कांद्याचा सरासरी दर सध्या प्रति क्विंटल १२५० रुपयांपर्यंत पोहोचला आहे. शहरातील ग्राहक विशेषतः लाल कांदा आणि उन्हाळी कांद्याला अधिक पसंती देतात, त्यामुळे साध्या कांद्याला मिळालेला हा दर समाधानकारक मानला जातो. सध्या बाजारात मागणी आणि पुरवठ्याचे संतुलन पाहता हा भाव स्थिर असल्याचे जाणवत आहे. व्यापाऱ्यांच्या मते, शहरी ग्राहकांचा कल लक्षात घेता ही किंमत योग्यच आहे. कांद्याच्या गुणवत्तेनुसार किंमतीत थोडाफार फरक जाणवतो. मात्र एकूण बाजारात साधारण कांद्यालाही चांगला प्रतिसाद मिळत असल्याने शेतकरी आणि व्यापारी दोघेही समाधानी आहेत.
तज्ज्ञांचे विश्लेषण
आजच्या कांद्याच्या बाजारात झालेल्या घडामोडींमागे अनेक महत्त्वाची कारणं आहेत, असं तज्ज्ञांचं म्हणणं आहे. सध्या हंगाम चांगला गेला असल्यामुळे कांद्याचं उत्पादन मोठ्या प्रमाणात वाढलं आहे आणि त्यामुळे बाजारात एकदम मोठ्या प्रमाणात कांदा पोहोचला आहे. अनेक भागांमध्ये एकाच वेळी कांद्याची काढणी सुरू झाल्याने बाजारपेठेत अचानक आवक वाढली आहे. दरांमध्ये दिसणाऱ्या तफावतीचं मुख्य कारण म्हणजे कांद्याच्या गुणवत्तेमधील फरक, साठवणुकीची क्षमता आणि स्थानिक पातळीवरची मागणी. उन्हाळी कांद्याला इतर कांद्यांच्या तुलनेत अधिक दर मिळत आहेत कारण तो दीर्घकाळ टिकतो आणि त्याची गुणवत्ता चांगली असते.
दरांमधील विविधता
राज्यात सध्या कांद्याच्या बाजारभावात वेगवेगळ्या प्रकारांनुसार बदल पाहायला मिळत आहेत. लाल कांद्याची आवक मोठ्या प्रमाणात झाल्यामुळे सोलापूर आणि शिरपूर भागातील शेतकऱ्यांना कमी दरांचा फटका बसतो आहे. यामुळे या भागातील कांदा उत्पादकांना अपेक्षित नफा मिळत नाहीये. दुसरीकडे, उन्हाळी कांद्याला बाजारात चांगला दर मिळत असून रामटेक, लासलगाव-निफाड आणि सिन्नर-नायगावमधील शेतकऱ्यांचे उत्पन्न समाधानकारक आहे. स्थानिक प्रजातींच्या कांद्यालाही चांगली मागणी असल्यामुळे जालना, पुणे-पिंपरी आणि वडगाव पेठ येथील बाजारपेठांमध्ये त्याचे दर चांगले आहेत.
लाल कांद्याचा फटका
राज्यात सध्या कांद्याची मोठ्या प्रमाणात आवक सुरू असल्याने लाल कांद्याचे दर घसरत आहेत आणि पुढील काही दिवसांत या घसरणीचा कल कायम राहण्याची शक्यता आहे. मात्र, चांगल्या दर्जाच्या लाल कांद्याला अजूनही समाधानकारक दर मिळतोय. दुसरीकडे, उन्हाळी कांद्याच्या बाबतीत दर फारसे बदलणार नाहीत, असे संकेत मिळत आहेत. कारण उन्हाळी कांदा साठवून ठेवण्याची क्षमता अधिक असल्यामुळे शेतकरी त्याची विक्री हळूहळू आणि गरजेनुसार करत आहेत. त्यामुळे बाजारात एकदम मोठी आवक होत नाही आणि दरांमध्ये स्थिरता राहते.
स्थानिक कांद्याला मागणी
स्थानिक प्रजातींच्या कांद्यांना शहरी भागात अजूनही चांगली मागणी असल्यामुळे त्यांच्या दरात मोठी घसरण होण्याची शक्यता कमी आहे. सध्या बाजारपेठेत कांद्याच्या विविध प्रकारांची आवक वाढली असली तरी दरांवर याचा परिणाम सर्वत्र सारखा पडलेला नाही. प्रत्येक प्रकाराच्या गुणवत्तेनुसार दरांमध्ये फरक दिसून येतो. उन्हाळी कांद्याचे दर मात्र सध्या स्थिर आहेत आणि हे या हंगामाचे एक महत्त्वाचे वैशिष्ट्य मानले जात आहे. कांद्याच्या उत्पादन चक्रातही विविधता पाहायला मिळत असून त्याचा परिणाम बाजारातील चढ-उतारांवर स्पष्टपणे दिसतो.