Bank new rules april अलीकडेच बँकिंग नियमांमध्ये काही महत्त्वाचे बदल झाले आहेत, ज्याचा थेट परिणाम आपल्या सेव्हिंग खात्यावर होणार आहे. यामध्ये आपल्याला खात्यात किती रक्कम ठेवता येईल आणि कोणत्या मर्यादेपर्यंत पैसे काढता येतील, यासंदर्भात नवीन अपडेट्स आलेले आहेत. वेगवेगळ्या बँकांनी त्यांच्या अंतर्गत नियमांमध्ये बदल करून ग्राहकांसाठी काही मर्यादा निश्चित केल्या आहेत. आता काही बँकांमध्ये ठराविक रकमेपेक्षा जास्त पैसे ठेवल्यास अतिरिक्त शुल्क आकारले जाणार आहे. तर काही बँकांनी रोखीचे व्यवहार आणि पैसे काढण्याच्या संख्येवर मर्यादा आणली आहे.
बँकिंग नियम बदल
राज्यातील बँक खातेदारांसाठी एक महत्त्वाची माहिती समोर आली आहे. ३१ मार्चला जुने आर्थिक वर्ष संपले असून १ एप्रिलपासून नवीन आर्थिक वर्षाला सुरुवात झाली आहे. दरवर्षीप्रमाणे यंदाही नवीन आर्थिक वर्षात अनेक नियमांमध्ये बदल झाले आहेत. पेट्रोल, डिझेल, सोनं, अन्नधान्य यांसारख्या वस्तूंच्या किमतीत चढ-उतार झाला आहे, तसेच बँकिंग क्षेत्रातही काही महत्त्वाचे बदल झाले आहेत. जर तुमचं बँकेत सेव्हिंग्स अकाउंट असेल, तर हे बदल जाणून घेणं तुमच्यासाठी उपयुक्त ठरेल. बँक खात्यांवर आधारित विविध योजना, सुविधा आणि लाभांमध्ये सुधारणा किंवा नियमांमध्ये फेरबदल करण्यात आले आहेत.
नागरिकांवर परिणाम
नवीन आर्थिक वर्ष सुरू होताच बँकिंग क्षेत्रात काही महत्त्वाचे बदल झाले आहेत. हे बदल केवळ कर भरणार्यांनाच नव्हे तर नोकरदार वर्ग आणि सर्वसामान्य नागरिकांनाही थेट प्रभावित करत आहेत. नवीन नियमांमुळे आर्थिक व्यवहारांच्या पद्धतीत थोडी फार गुंतागुंत निर्माण झाली आहे. विशेषतः यूपीआय व्यवहारांमध्ये काही नव्या अटी लागू करण्यात आल्या आहेत. तसेच, बँक खात्यांमध्ये आवश्यक किमान शिल्लक ठेवण्याच्या नियमांमध्येही बदल झाले आहेत. त्यामुळे जर तुमचं बँक खाते आहे, तर हे सर्व बदल समजून घेणं गरजेचं ठरतं. अन्यथा अनावश्यक शुल्क किंवा अडचणींना सामोरं जावं लागू शकतं.
निष्क्रिय मोबाइल नंबर
नॅशनल पेमेंट कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) ने यूपीआय व्यवहार अधिक सुरक्षित करण्यासाठी काही महत्वाचे बदल केले आहेत. यामध्ये विशेषतः असे मोबाइल नंबर लक्षात घेण्यात आले आहेत जे अनेक दिवसांपासून निष्क्रिय आहेत किंवा वापरातच नाहीत. NPCI ने बँका तसेच गुगलसारख्या थर्ड पार्टी यूपीआय सेवा पुरवठादारांना अशा निष्क्रिय नंबरची यादी तयार करून ते सिस्टममधून हटवण्याचे निर्देश दिले आहेत. जर तुमच्याकडे असा एखादा जुना मोबाइल नंबर असेल ज्यावरून पूर्वी यूपीआय वापरत होतात पण तो नंबर सध्या बंद आहे, तर आता त्या नंबरवरून यूपीआय वापरणे शक्य होणार नाही.
यूपीआय मिनिमम बॅलन्स
एनपीसीआयने यूपीआयसाठी किमान शिल्लक रक्कम ठेवण्यासंदर्भात कोणताही नियम लागू केलेला नाही. १ एप्रिलपासून यूपीआय व्यवहारांच्या मर्यादा आणि काही सुरक्षा नियमांमध्ये काही बदल करण्यात आले आहेत, परंतु किमान बॅलन्सबाबत कोणतीही अट लागू केलेली नाही. अनेक ग्राहकांच्या मनात हे संभ्रम होते की कदाचित आता यूपीआयसाठी खात्यात ठराविक रक्कम असणे आवश्यक असेल. मात्र एनपीसीआयने स्पष्ट केलं आहे की, यासंदर्भात कोणताही नवीन नियम लागू करण्यात आलेला नाही. यामुळे सामान्य यूपीआय वापरकर्त्यांनी चिंता करण्याची गरज नाही.
प्रमुख बँकांचे नियम
१ एप्रिलपासून देशातील काही प्रमुख बँकांनी त्यांच्या खात्यांवरील मिनिमम बॅलन्सच्या नियमांमध्ये बदल केले आहेत. स्टेट बँक ऑफ इंडिया, पंजाब नॅशनल बँक आणि कॅनरा बँक या बँकांनी हे नियम लागू केले आहेत. या बदलांनुसार ग्राहकांनी त्यांच्या खात्यात ठराविक रक्कम ठेवणं आवश्यक झालं आहे. जर खात्यात निश्चित केलेला किमान शिल्लक रक्कम ठेवण्यात आली नाही, तर त्यासाठी दंड आकारण्यात येणार आहे. त्यामुळे ग्राहकांनी आपल्या खात्याकडे लक्ष देणं गरजेचं आहे. नवीन नियमांनुसार दंड टाळण्यासाठी वेळोवेळी बॅलन्स तपासणं फायद्याचं ठरेल.
एसबीआय शिल्लक मर्यादा
स्टेट बँक ऑफ इंडियामध्ये बचत खाते असणाऱ्यांसाठी किमान शिल्लक रकमेचे नियम वेगवेगळ्या भागांनुसार ठरवले गेले आहेत. जर तुमचं खाते मेट्रो शहरात असेल, तर त्यामध्ये किमान ३००० रुपये ठेवणं गरजेचं आहे. शहरी भागासाठी ही रक्कम २००० रुपये असून, ग्रामीण भागात ती १००० रुपये ठेवावी लागते. ही ठरवलेली रक्कम जर खात्यात नसेल, तर बँक काहीसे शुल्क आकारू शकते. हे शुल्क साधारणपणे ५० रुपये ते १०० रुपये दरम्यान असू शकतं. त्यामुळे खात्यात किमान रक्कम कायम ठेवणं गरजेचं आहे, नाहीतर दंड आकारला जाण्याची शक्यता असते.
पीएनबी शिल्लक रक्कम
पीएनबी बँकेत बचत खात्यासाठी आवश्यक किमान शिल्लक रक्कम ₹१००० ते ₹२००० दरम्यान ठेवावी लागते. खातेदारांनी ही रक्कम कमी केल्यास त्यांना दंड भरावा लागतो. हा दंड साधारणतः ₹५० पासून सुरू होतो, आणि खाते कुठल्या प्रकारात येतं त्यावर तो अवलंबून असतो. ग्रामीण आणि शहरी भागातील खात्यांसाठी किमान शिल्लक रकमेची मर्यादा वेगळी असते. जर ग्राहकांनी वेळेवर शिल्लक भरली नाही, तर दरमहा त्यांच्याकडून ही दंडाची रक्कम वसूल केली जाते. त्यामुळे खातेदारांनी आपले खाते सक्रिय ठेवण्यासाठी किमान रक्कम कायम ठेवणे गरजेचे आहे.
कॅनरा बँक नियम
कॅनरा बँकेत बचत खाते सुरू ठेवण्यासाठी किमान शिल्लक रक्कम ही साधारणतः १००० रुपयांपासून सुरू होते. मात्र ही रक्कम खात्याच्या प्रकारावर अवलंबून असते. जर खातेधारकाने आवश्यक किमान शिल्लक राखली नाही, तर त्यावर दंड आकारला जाऊ शकतो. हा दंड किती असेल हे देखील खात्याच्या स्वरूपानुसार ठरते. वेगवेगळ्या बँकांमध्ये किमान शिल्लक रक्कम व दंडाचे नियम वेगळे असतात, त्यामुळे ग्राहकांनी आपले खाते उघडताना हे नियम नीट समजून घेणे गरजेचे आहे. अशा प्रकारच्या अटींमुळे खातेदारांनी आपली शिल्लक मर्यादा कायम राखणे फायदेशीर ठरते.
निष्कर्ष:
आपण पाहिलं की अलीकडील काळात बँकांच्या नियमांमध्ये काही महत्त्वाचे बदल झालेले आहेत. विशेषतः सेव्हिंग खात्यांशी संबंधित नियमांमध्ये सुधारणा करण्यात आल्या आहेत. या नव्या नियमांमुळे खातेदारांना त्यांच्या खात्यात किती रक्कम ठेवता येणार आहे, याची स्पष्टता मिळाली आहे. आधीच्या तुलनेत आता खात्यात ठेवता येणाऱ्या रकमेची मर्यादा बदलली आहे. यामुळे ग्राहकांनी स्वतःच्या आर्थिक नियोजनामध्ये काही बदल करणे गरजेचे झाले आहे. एकूणच या बदलामुळे बँकिंग प्रणाली अधिक पारदर्शक व सुटसुटीत झाली आहे.