School college time राज्यात सध्या तीव्र उन्हाळ्यामुळे वाढलेल्या तापमानाचा विद्यार्थ्यांच्या आरोग्यावर परिणाम होऊ नये म्हणून शिक्षण विभागाने महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. शाळा आणि महाविद्यालयांच्या वेळापत्रकात बदल करण्यात आले असून, याबाबत नवे निर्देश जारी करण्यात आले आहेत. विद्यार्थ्यांना ऊन्हाच्या झळा बसू नयेत यासाठी सकाळच्या किंवा सायंकाळच्या वेळांमध्ये वर्ग भरवण्याचा विचार केला जात आहे. या बदलामुळे विद्यार्थ्यांचे आरोग्य सुरक्षित राहील आणि शिक्षणातही अडथळा येणार नाही. राज्यभरातील शाळा आणि कॉलेज नवीन वेळापत्रकानुसार सुरू राहतील.
शाळांच्या वेळेत बदल
राज्यातील विद्यार्थ्यांसाठी, पालकांसाठी आणि शिक्षकांसाठी महत्त्वाची माहिती समोर आली आहे. सध्या मार्च महिन्यात तापमान प्रचंड वाढले आहे, त्यामुळे उन्हाच्या तीव्रतेचा विद्यार्थ्यांच्या आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतो. हा धोका लक्षात घेऊन शिक्षण विभागाने शाळा आणि महाविद्यालयांच्या वेळेत बदल करण्याचा निर्णय घेतला आहे. याशिवाय, यावर्षीपासून शैक्षणिक वर्षातही बदल करण्यात आला असून शाळा आणि महाविद्यालये 25 एप्रिलपर्यंत सुरू राहणार आहेत. उष्णतेचा त्रास होऊ नये म्हणून विशेष उपाययोजना करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत.
सकाळच्या सत्रांचा आदेश
राज्यात वाढत्या उन्हाच्या पार्श्वभूमीवर विद्यार्थ्यांच्या आरोग्याची काळजी घेण्यासाठी प्राथमिक शिक्षण संचालनालयाने महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. राज्यातील सर्व शाळा सकाळच्या सत्रात भरवाव्यात, असा आदेश देण्यात आला आहे. सध्या काही शाळा दोन सत्रांमध्ये चालवल्या जातात, त्यामुळे या शाळांनाही वेळापत्रकात आवश्यक बदल करण्याच्या सूचना देण्यात आल्या आहेत. उन्हाच्या तीव्रतेमुळे विद्यार्थ्यांचे आरोग्य बिघडू नये, हा या निर्णयाचा प्रमुख उद्देश आहे. शिक्षण विभागाने स्पष्ट केले आहे की, या बदलामुळे विद्यार्थ्यांना अधिक सुरक्षित आणि अनुकूल वातावरण मिळेल. तसेच, शाळांनीही याबाबत योग्य नियोजन करावे, असे निर्देश देण्यात आले आहेत.
संघटनांची मागणी आणि बदल
राज्यात वाढत्या उष्णतेचा फटका विद्यार्थ्यांच्या आरोग्याला बसू नये म्हणून विविध संघटना शाळेच्या वेळेत बदल करण्याची मागणी करत आहेत. काही जिल्ह्यांनी यासंदर्भात पावले उचलली असून, शाळा सकाळच्या सत्रात भरविण्याचे आदेश दिले आहेत. उन्हाच्या तीव्रतेमुळे विद्यार्थ्यांना अस्वस्थता, डोकेदुखी, आणि इतर आरोग्यविषयक तक्रारी जाणवत आहेत. दुपारच्या उन्हात शाळेत जाणे आणि घरी परतणे विद्यार्थ्यांसाठी कठीण होत आहे. त्यामुळे सकाळच्या वेळेत शाळा सुरू केल्यास त्यांना दिलासा मिळेल, असे मत पालक आणि शिक्षण तज्ज्ञ व्यक्त करत आहेत.
सर्व शाळांसाठी समान वेळापत्रक
राज्यातील शाळांचे वेळापत्रक प्रत्येक जिल्ह्यात वेगळे असल्याचे आढळून आले आहे. त्यामुळे राज्यातील सर्व शाळांसाठी एकसमान वेळापत्रक असणे गरजेचे आहे. विविध माध्यमांच्या आणि व्यवस्थापनांच्या शाळांसाठी ठराविक वेळा असाव्यात, अशी मागणी होती. या पार्श्वभूमीवर शिक्षण विभागाने नवे वेळापत्रक जाहीर केले आहे. यामध्ये सर्व शाळांसाठी एकसंध वेळापत्रक लागू करण्यात आले आहे. यामुळे राज्यभरातील शैक्षणिक वेळापत्रकात सुसूत्रता राहील. तसेच विद्यार्थ्यांना आणि पालकांना याचा लाभ होईल.
नवीन वेळापत्रक लागू
राज्यातील वाढत्या उन्हाच्या तीव्रतेमुळे विद्यार्थ्यांच्या आरोग्यावर विपरीत परिणाम होऊ नये, यासाठी सरकारने शाळांच्या वेळापत्रकात बदल करण्याचा निर्णय घेतला आहे. नवीन नियमानुसार, प्राथमिक शाळा सकाळी ७ ते ११.१५ पर्यंत भरवण्यात येतील, तर माध्यमिक शाळा सकाळी ७ ते ११.४५ पर्यंत सुरू राहतील. या निर्णयामुळे विद्यार्थी प्रखर उन्हाच्या त्रासापासून सुरक्षित राहतील आणि त्यांचे आरोग्य टिकून राहील. उन्हाच्या तापमानामुळे होणारा थकवा आणि उष्माघाताचा धोका कमी करण्यासाठी हा बदल उपयुक्त ठरणार आहे.
विद्यार्थ्यांसाठी सुरक्षितता उपाय
शाळेच्या वेळेत झालेल्या बदलामुळे विद्यार्थी आणि पालकांनीही आवश्यक खबरदारी घ्यावी. विद्यार्थ्यांनी भरपूर पाणी प्यावे, हलके आणि आरामदायक कपडे घालावे तसेच शक्य तितका वेळ सावलीत राहावे. शिक्षकांनीही शाळेमध्ये उन्हापासून संरक्षणासाठी योग्य उपाययोजना कराव्यात. उन्हाळ्यात शरीरातील पाणी कमी होऊ नये यासाठी पालकांनी मुलांना घरून पुरेसे पाणी आणि ताजे अन्न देण्याकडे लक्ष द्यावे. शाळांमध्ये देखील विद्यार्थ्यांसाठी स्वच्छ पाण्याची सोय असणे गरजेचे आहे. या उपाययोजनांमुळे विद्यार्थ्यांचे आरोग्य चांगले राहील आणि त्यांचे शिक्षणावरही सकारात्मक परिणाम होईल.
उष्णतेपासून बचावाचे उपाय
उष्णतेपासून विद्यार्थ्यांचे संरक्षण करण्यासाठी काही महत्त्वाच्या उपाययोजना करणे गरजेचे आहे. उन्हात शारीरिक हालचाली किंवा मैदानी खेळ टाळावेत आणि शक्यतो बाहेर वर्ग घेऊ नयेत. विद्यार्थ्यांना उष्णतेच्या लाटेपासून सुरक्षित राहण्यासाठी आवश्यक मार्गदर्शन करावे. वर्गातील पंखे कार्यरत ठेवावेत आणि विद्यार्थ्यांसाठी थंड पाण्याची सुविधा उपलब्ध असावी. अत्यधिक गरम हवामानात शक्यतो बाहेर जाणे टाळावे आणि शरीराला थंडावा मिळण्यासाठी हंगामी फळे व ताज्या भाज्यांचा आहारात समावेश करावा. कपडे निवडताना हलक्या रंगांचे आणि सुती कपडे प्राधान्याने घालावेत.
दुपारच्या उन्हाचा त्रास टाळण्यासाठी बदल
राज्यात वाढत्या उन्हाच्या तीव्रतेमुळे विद्यार्थ्यांच्या आरोग्यावर विपरीत परिणाम होऊ नये, यासाठी शाळांचे वेळापत्रक बदलण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. सर्व शाळा सकाळच्या सत्रातच चालवण्याचे आदेश शिक्षण विभागाने दिले आहेत. दुपारच्या वेळेस तापमान जास्त असल्याने विद्यार्थ्यांना थकवा, ऊन्हामुळे होणारे त्रास आणि इतर आरोग्यविषयक अडचणी निर्माण होऊ शकतात. त्यामुळे सकाळच्या थंड हवामानात शाळा भरवणे अधिक फायदेशीर ठरेल. हा निर्णय घेताना विद्यार्थ्यांच्या आरोग्याला प्राधान्य देण्यात आले आहे. त्यामुळे सर्व शाळांनी या नियमांचे पालन करावे, असे प्रशासनाचे निर्देश आहेत.
शाळांसाठी नवीन निर्देश
राज्यात काही शाळा अजूनही दोन सत्रांमध्ये चालू असल्याने वेळापत्रकात आवश्यक बदल करण्याच्या सूचना देण्यात आल्या आहेत. सकाळच्या सत्रात शाळा घेतल्यास विद्यार्थी उष्णतेच्या त्रासापासून वाचतील. दुपारच्या उन्हामुळे थकवा आणि आजार वाढण्याची शक्यता असल्याने शिक्षणावरही परिणाम होऊ शकतो. त्यामुळे शाळांनी वेळापत्रकात सुधारणा करून विद्यार्थ्यांसाठी अनुकूल वातावरण तयार करावे. हा निर्णय प्राथमिक शिक्षण संचालक शरद गोसावी यांनी जाहीर केला आहे. सर्व शाळांनी त्वरित अंमलबजावणी करावी.