ST MAHAMANDAL GOOD NEWS राज्यातील महिलांसाठी एस.टी. प्रवास मोफत होणार आहे, याबाबत संपूर्ण माहिती जाणून घेऊया. कोणत्या महिलांना हा लाभ मिळणार आहे आणि त्यासाठी कोणती अट पूर्ण करावी लागेल, हे महत्त्वाचे आहे. हा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे कोणती असतील, याबाबतही माहिती घेऊ. अर्ज करण्याची प्रक्रिया कशी असेल आणि त्यासाठी कोणते टप्पे पार करावे लागतील, हे स्पष्ट करू. सरकारी योजनेंतर्गत हा लाभ दिला जाणार असल्याने त्याचे अटी-शर्ती समजून घेणे गरजेचे आहे. महिलांनी योग्य वेळी अर्ज केला तर त्यांना हा लाभ मिळू शकतो.
मोफत प्रवास योजना
राज्यातील महिलांसाठी एक आनंदाची बातमी समोर आली आहे. राज्य सरकार महिलांसाठी विविध योजना राबवत असते, जसे की लाडकी बहिणी योजना, माझी कन्या भाग्यश्री योजना आणि लेक लाडकी योजना. या योजनांच्या माध्यमातून महिलांना आर्थिक मदत दिली जाते, जेणेकरून त्या आत्मनिर्भर होऊ शकतील. याच पार्श्वभूमीवर, एसटी महामंडळानेही महिलांसाठी एक महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. राज्य सरकारच्या सहकार्याने महिलांसाठी नवीन सुविधा लागू करण्यात येणार आहे.
एसटी प्रवासाची आकडेवारी
महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळाच्या एसटी बसमधून दररोज सुमारे १८ लाख महिला प्रवास करतात. त्यांना दिलेल्या सवलतीमुळे महामंडळाला दरमहा मोठा आर्थिक भार सहन करावा लागतो. या सवलतीचा खर्च राज्य सरकार उचलत असून, त्यासाठी दरमहा तब्बल २४० कोटी रुपये महामंडळाला दिले जातात. महिलांसाठी हा उपक्रम फायद्याचा ठरत असला तरी सरकारच्या तिजोरीवर मोठा ताण पडतो. एसटी बससेवा ग्रामीण आणि शहरी भागांमध्ये प्रवासासाठी महत्त्वाची भूमिका बजावते. प्रवाशांची वाढती संख्या आणि सवलतीमुळे महामंडळाच्या आर्थिक व्यवस्थापनाला आव्हान उभे राहिले आहे.
सवलत योजना सुरूच राहील
‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण’ योजनेमुळे महिलांसाठी असलेली प्रवास सवलत बंद होईल, अशी चर्चा होती. मात्र, परिवहन मंत्री प्रताप सरनाईक यांनी ही चर्चा फेटाळून लावली आहे. त्यांनी स्पष्ट केले की, महिलांसाठी असलेली ५० टक्के सवलतीची योजना बंद करण्याचा सरकारचा कोणताही विचार नाही. ही योजना पूर्ववत सुरू राहणार असल्याचे त्यांनी सांगितले. महिलांना प्रवासात दिलासा मिळावा म्हणूनच ही सवलत देण्यात आली आहे. त्यामुळे कोणीही चुकीच्या अफवांवर विश्वास ठेवू नये. ‘सकाळ’शी संवाद साधताना त्यांनी हे स्पष्टीकरण दिले.
लाडकी बहीण योजनेचा लाभ
‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण’ योजनेअंतर्गत राज्यातील सुमारे अडीच कोटी महिलांना दरमहा १,५०० रुपये आर्थिक मदत दिली जाते. तसेच, महिलांसाठी एसटी बसच्या तिकीट दरात ५० टक्के सवलत देखील लागू आहे. या सवलतीसाठी राज्य सरकार दरमहा अंदाजे २४० कोटी रुपये परिवहन महामंडळाला देते. तसेच, लाडकी बहीण योजनेसाठी सरकारला दरमहा तब्बल ३,८०० कोटी रुपये खर्च करावे लागतात. या दोन योजनांमुळे महिलांना आर्थिक मदत तर मिळतेच, शिवाय प्रवास खर्चातही मोठी बचत होते.
आर्थिक भार आणि अडचणी
महिला प्रवाशांना मिळणाऱ्या तिकीट सवलतीबाबत नवीन चर्चा सुरू झाली आहे. ही सवलत बंद करण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे. महामंडळाला आर्थिक अडचणींचा सामना करावा लागत असल्याने हा निर्णय घेतला जाऊ शकतो. राज्य सरकारकडून सवलतीसाठी येणाऱ्या निधीला विलंब होत असल्यामुळे महामंडळाच्या तिजोरीवर ताण वाढला आहे. परिणामी, या सवलतीचा पुनर्विचार करण्याची गरज निर्माण झाली आहे. अनेक प्रवासी आणि संघटना या चर्चेबाबत चिंता व्यक्त करत आहेत. लवकरच याबाबत अधिकृत निर्णय घेतला जाण्याची शक्यता आहे.
योजना सुरूच राहणार
राज्य परिवहन मंत्री यांनी स्पष्ट केले आहे की, महिलांसाठी लागू असलेली ५० टक्के तिकीट सवलत बंद केली जाणार नाही. या घोषणेमुळे अनेक प्रवाशांमध्ये निर्माण झालेल्या संभ्रमाला पूर्णविराम मिळाला आहे. सध्या राज्यभर एसटी सेवा वापरणाऱ्या नागरिकांपैकी मोठा हिस्सा महिलांचा आहे, त्यामुळे या योजनेमुळे त्यांना मोठा आर्थिक दिलासा मिळतो. सरकारनेही बजेटमध्ये यासाठी मोठ्या प्रमाणात निधी उपलब्ध करून दिला आहे. अनेक महिला रोजच्या प्रवासासाठी एसटी सेवेवर अवलंबून असल्याने, या सवलतीमुळे त्यांच्या दैनंदिन खर्चात मोठी बचत होत आहे.
एसटी प्रवासाचा खर्च
सध्या राज्यातील एसटी सेवेचा दररोज अंदाजे ५५ लाख प्रवासी वापर करतात, त्यापैकी १८ ते २० लाख प्रवासी महिला असतात. या सवलतीमुळे दरमहा सरकारवर साधारण ३६० कोटी रुपयांचा खर्च येतो, ज्यापैकी २४० कोटी रुपये महिलांच्या प्रवासासाठी दिले जातात. सरकारच्या या निर्णयामुळे महिलांना मोठा फायदा मिळत असून त्यांच्या प्रवासाचा खर्च अर्धा झाला आहे. विशेषतः ग्रामीण भागातील महिलांसाठी ही योजना अत्यंत महत्त्वाची ठरली आहे, कारण त्यांना शहरांमध्ये नोकरी, शिक्षण किंवा वैद्यकीय सुविधांसाठी वारंवार प्रवास करावा लागतो.
महिलांसाठी फायद्याची योजना
राज्यातील महिलांसाठी सुरू असलेली ‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण’ योजना आणि एसटी प्रवासात ५० टक्के सवलत पुढेही सुरूच राहणार आहे. राज्य सरकारने या योजनेबाबत कोणताही बदल करण्याचा विचार केला नाही. महिलांना स्वस्त आणि सुलभ प्रवासाची सुविधा देण्यासाठी ही योजना सुरू ठेवण्याचा सरकारचा स्पष्ट निर्धार आहे. त्यामुळे भविष्यातही महिलांना एसटी प्रवासासाठी ही सवलत मिळत राहील. प्रवासखर्चाचा भार कमी करण्यासाठी ही योजना उपयुक्त ठरत आहे. त्यामुळे महिलांनी निश्चिंत राहावे, असे सरकारने स्पष्ट केले आहे.
योजना कायम राहील
परिवहन मंत्री प्रताप सरनाईक यांनी स्पष्ट केले की, ५० टक्के सवलत योजना बंद करण्याचा सरकारचा कोणताही मानस नाही. महिलांसाठी ही सुविधा दीर्घकाळ टिकावी, यासाठी सरकार प्रयत्नशील आहे. राज्यातील लाखो महिला या सवलतीचा लाभ घेत आहेत, त्यामुळे त्यांना दिलासा देण्यासाठी योजना कायम राहील. प्रवास खर्चामुळे कोणतीही अडचण निर्माण होऊ नये, यासाठी ही सुविधा मोठ्या प्रमाणावर फायदेशीर ठरत आहे. महिलांना सक्षम आणि स्वावलंबी बनवण्यासाठी सरकार अशा योजनांवर भर देत आहे.